Eλληνικό smoothie «εκτοξεύεται» μαζί με τη διαστημική αποστολή JUICE
Να δημιουργήσουν έναν χυμό (juice) εμπνευσμένο από τη διαστημική αποστολή JUICE που είναι προγραμματισμένη να εκκινήσει αυτή την Πέμπτη 13 Απριλίου, προσκάλεσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) τους ενδιαφερόμενους. Στις δέκα καλύτερες δημιουργίες εντάσσεται και μια ελληνική, της φοιτήτριας, Ελένης Κουτσιώνα.
Η διαστημική αποστολή πάντως δεν έχει δανειστεί το όνομά της από κάποιον χυμό. Ο τίτλος της αποτελεί σύντμηση του «Jupiter Icy Moon Explorer» («Εξερευνητής των παγωμένων φεγγαριών του Δία»). Η πρωτοποριακή αποστολή αναμένεται να φτάσει στον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, Δία, σε οκτώ χρόνια για να κάνει λεπτομερείς παρατηρήσεις και θα κάνει για τρία χρόνια 35 κοντινές διελεύσεις στους τρεις δορυφόρους του, δηλαδή τον Γανυμήδη, την Καλλιστώ και την Ευρώπη, πριν μπει σε τροχιά γύρω από τον Γανυμήδη. Μάλιστα, θα είναι η πρώτη αποστολή που θα βρεθεί ποτέ σε τροχιά γύρω από ένα άλλο φεγγάρι πέρα από το δικό μας, τον Γανυμήδη, που είναι το μεγαλύτερο φεγγάρι του Δία.
Η ESA προσκάλεσε τους ενδιαφερόμενους να φτιάξουν ένα mocktail, ένα κοκτέιλ χωρίς αλκοόλ δηλαδή, και ο νικητής τής πιο ευφάνταστης συνταγής θα προσκληθεί στο Κέντρο Ελέγχου της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας για να παρακολουθήσει την εκτόξευση του JUICE.
Κατατέθηκαν 70 συμμετοχές και οι συμμετέχοντες άντλησαν έμπνευση από το διαστημικό σκάφος, την Γαλλική Γουιάνα από όπου θα εκτοξευθεί, τους επιστημονικούς στόχους της αποστολής, τα ουράνια σώματα που θα επισκεφθεί και γενικότερα το ταξίδι στο Διάστημα. Δημιούργησαν πρωτότυπους χυμούς, smoothies, κρύους καφέδες και παγωμένα τσάγια και όπως σημειώνει η ESA στη σχετική ανακοίνωσή της «αναδημιούργησαν την εσωτερική δομή των φεγγαριών με στρώσεις από παγωμένα φρούτα, πάγο και γιαούρτι, αφρώδεις ωκεανούς και παγωμένα κελύφη. Ο Δίας και η στροβιλώδης, νεφελώδης ατμόσφαιρά του αποτυπώθηκε επίσης μοναδικά με ποτά που άλλαζαν χρώμα και με οπίσθιο φωτισμό για τη δημιουργία ειδικών εφέ παρουσίασης». Η νικητήρια συμμετοχή ήταν εμπνευσμένη από τη γεωλογία της Ευρώπης.
Μέσα στην τελική δεκάδα βρίσκεται και το smoothie της Ελληνίδας φοιτήτριας Ελένης Κουτσιώνα, για το οποίο η κριτική επιτροπή έκανε ειδική μνεία, καθώς είχε δύο πρωτοτυπίες. Η πρώτη ότι χρησιμοποίησε φρούτα σε αναλογία 1:2:4 για να αποτυπώσει το συντονισμό στις τροχιές των τριών φεγγαριών: όταν ο Γανυμήδης κάνει μία τροχιά γύρω από τον Δία, η Ευρώπη κάνει δύο και η Ιώ (ο τρίτος σε μέγεθος δορυφόρος του Δία, με έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα) κάνει τέσσερις. Η δεύτερη πρωτοτυπία που έκανε τη συνταγή να ξεχωρίσει, ήταν η τοποθέτηση βάφλας επάνω από το smoothie σε σχήμα που παραπέμπει στα ηλιακά πάνελ που θα έχει πάνω του το διαστημικό σκάφος.
Η Ελένη Κουτσιώνα δείχνει κατά τη διάρκεια των σπουδών της στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον τομέα της Αστροφυσικής και συμμετέχει και στην αστρονομική ομάδα των φοιτητών του Πανεπιστημίου. Όπως εξηγεί η ίδια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «είναι πολύ ενδιαφέρον ότι σηκώνεις το κεφάλι σου ψηλά και βλέπεις αστέρια και πλανήτες που βρίσκονται πάρα πολύ μακριά, αλλά με τη βοήθεια της Αστροφυσικής έχεις τη δυνατότητα να κάνεις υπολογισμούς και να βγάλεις συμπεράσματα γι' αυτά». Στο πλαίσιο αυτό, η 23χρονη φοιτήτρια παρακολουθεί τα νέα της ESA και διαβάζει ό,τι γράφεται σχετικά με την αποστολή. Έτσι, έμαθε και για τον διαγωνισμό και αποφάσισε να λάβει μέρος. Κίνητρό της ήταν το έπαθλο, καθώς εάν κέρδιζε θα μπορούσε να ζήσει την εμπειρία της παρακολούθησης της εκτόξευσης από το κέντρο ελέγχου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.
«Θα πήγαινα να δω οποιαδήποτε αποστολή, αλλά συγκεκριμένα σε αυτή είναι πολύ ενδιαφέρουσα η υπόθεση ότι κάποιο από τα φεγγάρια του Δία θα μπορούσε να υποστηρίξει ζωή. Το να σκέφτεσαι ότι υπάρχει κάποιο μέρος στο Ηλιακό μας σύστημα, εκτός της Γης, που θα μπορούσε να έχει ζωή είναι πολύ ενδιαφέρον και αυτό θα το μελετήσει η συγκεκριμένη αποστολή. Είναι ανατριχιαστικό να το σκέφτομαι», λέει χαρακτηριστικά.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του smoothie διήρκεσε περίπου ένα μήνα. «Διάβασα ό,τι μπορούσα γύρω από την αποστολή, τον Δία και τα φεγγάρια του και σημείωνα ό,τι πίστευα ότι θα μπορούσα να μετατρέψω σε συνταγή και υλικά. Έψαξα υλικά στα σούπερ μάρκετ γιατί ήθελα να φτιάξω ένα smoothie σχετικά οικονομικό και απλό, με φρούτα που βρίσκουμε συχνά για να μπορεί ο καθένας να το φτιάξει», θυμάται.
Η συνταγή της Ελένης είναι εμπνευσμένη από πολλές πτυχές της διαστημικής αποστολής. Για την παρασκευή του χρησιμοποίησε τόσα υλικά όσα είναι τα επιστημονικά όργανα που θα έχει πάνω του το διαστημικό σκάφος. Επέλεξε κόκκινα, κίτρινα και πορτοκαλί φρούτα (στην αναλογία 1:2:4 που εκθειάστηκε από την ESA), ώστε να θυμίζουν τα χρώματα του Δία. Χρησιμοποίησε αλάτι και ανθρακούχο νερό που παραπέμπουν στους υπόγειους ωκεανούς των φεγγαριών, ενώ ο πάγος θυμίζει την παγωμένη επιφάνεια των τριών φεγγαριών. Επιπλέον, η συνταγή περιλαμβάνει και γιαούρτι («ελληνικό γιαούρτι», όπως αποκαλείται διεθνώς) ως αναφορά στα ονόματα του Δία και των φεγγαριών που είναι εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία. Τέλος, ως επιστέγασμα η Ελένη Κουτσιώνα έβαλε μια βάφλα στο σχήμα του διαστημικού σκάφους και ζωγράφισε με χρώμα ζαχαροπλαστικής το λογότυπο της ESA.
Μπορεί να μην έλαβε την πρώτη θέση, ωστόσο η νεαρή φοιτήτρια δηλώνει ενθουσιασμένη για την κατάταξή της στην τελική δεκάδα. Οι νικητές θα λάβουν αναμνηστικά δώρα της αποστολής και της ESA.
