Make Sunsets: Η εταιρεία που θέλει να αλλάξει το κλίμα «μπλοκάροντας» τον Ήλιο
Οι ελίτ της Silicon Valley ρίχνουν το οικονομικό τους βάρος πίσω από ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής – την παγκόσμια τροποποίηση του καιρού. Μία από τις νέες start-ups που χρηματοδοτούνται από επενδυτικά κεφάλαια, η Make Sunsets, έχει ήδη εκτοξεύσει αερόστατα πάνω από την Μπάχα του Μεξικού απελευθερώνοντας αερολύματα που αντανακλούν το ηλιακό φως στη στρατόσφαιρα της Γης.
Η ιδέα της εταιρείας, η ψύξη της Γης μέσω της ανάκλασης του ηλιακού φωτός πίσω στο Διάστημα μέσω θειικών αερολυμάτων, δεν είναι καινούργια. Στην πραγματικότητα, είναι μία από τις πολλές εξωτικές ιδέες που χρηματοδοτούνται πλέον ενεργά από τον ιδρυτή της Microsoft, Bill Gates, τον CEO του OpenAI, Sam Altman, και άλλους της Big Tech. Και όμως, η ηλιακή γεωμηχανική της Make Sunsets, την οποία ελπίζουν να χρηματοδοτήσουν με την πώληση «πιστωτικών μονάδων ψύξης» σε φιλικές προς το περιβάλλον εταιρείες, έχει επισύρει έντονες επικρίσεις από ειδικούς.
Ερευνητές από τον ακαδημαϊκό χώρο, τις κυβερνήσεις και ακόμη και τους παγκόσμιους ασφαλιστικούς οργανισμούς έχουν προειδοποιήσει για απρόβλεπτες συνέπειες, όπως περιφερειακές ξηρασίες, αποτυχίες καλλιεργειών και μετατοπίσεις στο Ατλαντικό θαλάσσιο ρεύμα, οι οποίες θα μπορούσαν να παρασύρουν τους τυφώνες και τις τροπικές επιδημίες προς τα βόρεια. Το υπουργείο Περιβάλλοντος του Μεξικού κατηγόρησε πέρυσι την Make Sunsets για τη διεξαγωγή των πειραμάτων της εντός των εθνικών συνόρων «χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση και χωρίς τη συγκατάθεση της μεξικανικής κυβέρνησης και των γύρω κοινοτήτων».
Όπως εξήγησε ο Adrian Hindes, υποψήφιος διδάκτωρ του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας: «Οι προσπάθειες της Make Sunsets, τουλάχιστον επί του παρόντος, δεν είναι ούτε κατά διάνοια σε μια κλίμακα απαραίτητη για να προκαλέσουν πραγματικά μια ουσιαστική μείωση της παγκόσμιας θερμοκρασίας». Η ερευνήτρια κλιματικής τεχνολογίας Dr. Shuchi Talati του American University αποκάλεσε ομοίως το επιχειρηματικό σχέδιο της εταιρείας «μια κερδοσκοπική μορφή “σκουπιδο-πίστωσης” που είναι απίθανο να έχει αξία».
Και όμως, η start-up έχει ήδη συγκεντρώσει πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια από δισεκατομμυριούχους τεχνοκράτες που αναζητούν γρήγορες λύσεις για την κλιματική κρίση. Παρόμοιες επιχειρήσεις αγωνίζονται επίσης να επωφεληθούν από το ενδιαφέρον των επενδυτών, συμπεριλαμβανομένης της ισραηλινής Stardust Solutions, η οποία έχει συγκεντρώσει 15 εκατομμύρια δολάρια.
«Κάποια στιγμή στην πορεία, θα το κάνουν αυτό σε αρκετά μεγάλη κλίμακα ώστε να προκαλέσουν κάποιου είδους επιπτώσεις στο κλίμα», σύμφωνα με την Talati, η οποία είναι επίσης ιδρυτής της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Alliance for Just Deliberation on Solar Geoengineering. Η Talati, όπως και πολλοί ερευνητές δημόσιας πολιτικής και επιστήμονες του κλίματος, έχει εκφράσει τον πραγματικό φόβο ότι οι τοπικές επιπτώσεις της γεωμηχανικής θα μπορούσαν να ακυρώσουν τα όποια οφέλη. «Μπορεί να γίνει με έναν αποτελεσματικό, παγκοσμίως ελεγχόμενο τρόπο ή μπορεί να γίνει από δύο παλαβούς ανθρώπους στην Καλιφόρνια και να φανεί φρικτό για πολλούς ανθρώπους».
Ο Hindes δήλωσε ότι υπάρχει πιθανότητα σχέδια όπως τα μπαλόνια θείου της Make Sunsets, ένα είδος «έγχυσης στρατοσφαιρικού αερολύματος» (SAI), να βλάψουν την τοπική γεωργία. «Αλλά αυτός είναι ένας από τους τομείς που έχει τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα και τη μικρότερη συμφωνία μεταξύ των δημοσιευμένων ερευνών αυτή τη στιγμή».
«Η υπερθέρμανση του πλανήτη από την περίσσεια των αερίων του θερμοκηπίου επιταχύνει τον υδρολογικό κύκλο», δήλωσε ο Hindes. Περισσότερη θερμότητα σημαίνει περισσότερη εξάτμιση του νερού και, συνεπώς, περισσότερο υγρό καιρό. «Η ψύξη του πλανήτη με SAI ή άλλη γεωμηχανική όπως η θαλάσσια φωταγώγηση των νεφών, θα τον επιβράδυνε, αλλά όχι τέλεια, αφού κανένα από τα δύο δεν είναι “αντι-CO2”».
Με άλλα λόγια, ακόμη και αν τέτοιες τεράστιες τεχνικές εναέριας σποράς θα μπορούσαν να επιτύχουν την ψύξη της Γης, η διαδικασία θα εξακολουθούσε να αφήνει συνεχώς αυξανόμενες ποσότητες αερίου διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στη γήινη ατμόσφαιρα. «Τα φυτά κλείνουν τα στομάτια τους (μικροσκοπικοί πόροι κρίσιμοι για τη φωτοσύνθεση) για να συγκρατήσουν περισσότερη υγρασία με υψηλότερα επίπεδα CO2»
Έτσι, έχει αποδειχθεί ότι τα ανθρωπογενή αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα έχουν άμεσο αντίκτυπο στο πόσο νερό συγκρατούν τα φυτά, αντί να το απελευθερώνουν ως υδρατμούς. Το αποτέλεσμα σημαίνει μείωση της συνολικής διαθέσιμης υγρασίας στην ατμόσφαιρα, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ξηρασίες και χαμηλότερες αποδόσεις καλλιεργειών σε έναν γεωμηχανικό κόσμο.
Ακόμα είναι πολύ νωρίς για να βγουν συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτού του project σε πραγματικές συνθήκες, όπως και για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει σε άλλους τομείς για να κριθεί βιώσιμο. Παρόλα αυτά, για να έχουν δείξει τόσο μεγάλο (και έμπρακτο) ενδιαφέρον ορισμένα από τα βαριά ονόματα της Τεχνολογίας, αντιλαμβανόμαστε πως θα ενταθούν οι προσπάθειες μέσα στα επόμενα χρόνια. Φυσικά προκύπτουν πολλά ερωτήματα για την ενδεχόμενη τροποποίηση του καιρού κατά παραγγελία και αν ποτέ φτάσουμε σε αυτό το σημείο, θα ανοίξουν πολύ μεγάλες συζητήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
